Zapalenie ucha środkowego

Jest jedną z najczęstszych chorób laryngologicznych.W pierwszym okresie zazwyczaj jest infekcją wirusową. Dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych.
Umiejętne rozpoznanie, rozpoczęcie leczenia i decyzja o włączeniu w ten proces laryngologa, szczególnie w nawracających i przewlekłych zapaleniach ucha środkowego, należy do lekarza rodzinnego, w którego rękach musi spoczywać niedopuszczenie do powikłań i powstania zmian w uchu bardzo trudnych do usunięcia.

Objawy

* bardzo silny, ciągły ból ucha
* często gorączka (u dzieci nawet powyżej 40°C)
* gorszy słuch w chorym uchu
* złe samopoczucie, niepokój dziecka
* wymioty
* uczucie pełności w uchu
* w okresie kataralnym zapalenia bębenek jest przekrwiony, pogrubiały, niekiedy wciągnięty w głąb
* w okresie ropnym bębenek jest uwypuklony, prześwieca żółtą barwą
* w wysiękowym zapaleniu może dochodzić do znacznego niedosłuchu i ścieńczenia bębenka. Przez niego widać żółtawy lub ciemny płyn zawierający pęcherzyki powietrza. Jest to spowodowane blokadą mechaniczną trąbki słuchowej.

Zapalenia ucha możemy ogólnie podzielić na ostre i przewlekłe.

Ogólny podział:

* ostre ? najczęściej u dzieci
* przewlekłe ? niedostateczne przeleczone zapalenie ostre, może przejść w postać przewlekłą
* perlak ucha środkowego

Ostre zdarzają się głównie u dzieci, chociaż zapadają na nie również dorośli. Dziecko skarży się wtedy na ból ucha, mówi, że coś mu w nim przeszkadza; dorośli zaś określają ten stan jako uczucie napięcia i pełności w uchu. Pacjent często gorzej słyszy chorym uchem. Pojawiają się też objawy ogólne: gorączka, u dzieci często wysoka, dochodząca do 40 oC, oraz uczucie ogólnego rozbicia.
Największe ryzyko zachorowania na ostre zapalenie ucha środkowego występuje podczas sezonu infekcyjnego, w okresie jesienno-wiosennym, a także w przebiegu wielu chorób zakaźnych, takich jak płonica, odra czy wiatrówka (ospa wietrzna). Sprzyjają mu również inne choroby laryngologiczne, takie jak zapalenie zatok, krwiak jamy bębenkowej i jej uraz, urazy kości skroniowej oraz stan po wycięciu migdałków podniebiennych.
Nie wyleczone do końca ostre zapalenie, po którym pozostaje otwór w błonie bębenkowej, może przejść w stan przewlekły. Taki ubytek jest bowiem zachętą do osiedlania się w uchu środkowym bakterii, a potem rozwoju zapalenia, które niejednokrotnie doprowadza do zniszczenia delikatnych struktur jamy bębenkowej. Charakterystyczną cechą choroby jest występowanie perforacji błony bębenkowej oraz okresowych wycieków z ucha środkowego, a w późniejszym okresie postępująca utrata słuchu.

Przewlekłe zapalenie ucha środkowego przebiega zawsze ze stałym lub okresowym wyciekiem z ucha treści śluzowej, przedziurawieniem błony bębenkowej i upośledzeniem słuchu.
W prostej postaci przewlekłego zapalenia ucha środkowego wydzielina jest śluzowa, a w przebiegu choroby mogą występować okresy uspokojenia (lekarze mówią wtedy o remisji), kiedy ucho jest suche i nie ma wysięku. Taki okres może nawet spowodować samoistne zarośnięcie otworu w błonie bębenkowej. Często jednak niezbędny jest zabieg operacyjny, tzw. myringoplastyka, podczas którego laryngolog sam musi zamknąć tego typu ubytek.

Inną postacią przewlekłego zapalenia ucha środkowego jest tzw. zapalenie perlakowe. Ze złuszczonego nabłonka, mas cholesterolowych, zaschniętej wydzieliny i bakterii tworzy się wówczas perlak, rzeczywiście przypominający nieco perłę. Nie jest to jednak drogocenny kamień, ale niebezpieczna zmiana rozrastająca się i powodująca zniszczenie okolicznych tkanek: kości, kosteczek słuchowych, nerwów. Jedynym sposobem postępowania w tym przypadku jest zabieg operacyjny.

Różne postacie choroby dadzą się uszeregować w dwu grupach charakteryzujących się odmiennym zachowaniem istotnych cech zapalenia przewlekłego.

W grupie pierwszej, kiedy nie grożą powikłania, wyciek jest śluzowy lub sluzoworopny. Zmiany obejmują błonę śluzową tylko jamy bębenkowej, przedziurawienie dotyczy części napiętej błony, nie ma natomiast niebezpieczeństwa tworzenia się guzka (perlaka).

W drugiej grupie, która wymaga leczenia operacyjnego, wyciek jest ropny, zmiany dotyczą jamy bębenkowej komory wyrostka i innych części kości skroniowej, perforacja jest umiejscowiona w części górnej wiotkiej błony bębenkowej, są widoczne objawy niszczenia kości, tworzy się perlak.

Powikłania:

* zapalenie wyrostka sutkowatego
* zapalenie opon mózgowych
* ropień mózgu
* ropień zewnątrzoponowy
* ropień podtwardówkowy
* zapalenie błędnika
* zakrzepowe zapalenie zatoki esowatej
* porażenie nerwu twarzowego

Nie lekceważmy więc tej choroby i zawsze skontrolujmy swój stan zdrowia u laryngologa bądź lekarza rodzinnego.

Leczenie

W pierwszym okresie można stosować gorące okłady oraz leki przeciwzapalne i przeciwbólowe działających objawowo ogólnie i miejscowo, oraz leki przeciwgorączkowe jak paracetamol, nurofen. A także krople do nosa, zawierające efedrynę, które obkurczają błonę śluzową, gdy dołącza się zapalenie błony śluzowej nosa i pojawiają się trudności w oddychaniu.

W ostrym bakteryjnym stosujemy antybiotyki z grupy penicylin lub aminoglikozydów. Ewentualnie innymi antybiotykami obejmującymi najczęstsze spektrum bakteryjne zapalenia ucha środkowego.

Przy uwypukleniu błony bębenkowej, stosuje się paracentezę, czyli bezbolesny zabieg jej nacięcia lub przy zapaleniu przewlekłym myringoplastykę, czyli zamknięcia ubytku w błonie bębenkowej. Podczas zapalenia przewlekłego konieczne może być też odsysanie wydzieliny i oczyszczanie przewodu słuchowego ze złuszczonego nabłonka.

W przypadkach nawrotów wskazane może być leczenie immunostymulacyjne. Można podawać szczepionkę gronkowcową ? panodinę.

Gdy w wysiękowym zapaleniu przyczyną blokady jest przerośnięty migdałek, leczeniem przyczynowym będzie adenotomia. Jeżeli przyczyną jest obrzęk błony śluzowej trąbki słuchowej, stosuje się leki przeciwzapalne i ewentualnie antybiotyk.

Szukaj lekarza od tej choroby: Laryngolog

Napisz opinię

  • Dozwolone tagi HTML: <strong> <cite> <i> <b> <ul> <li>
  • Znaki końca linii i akapitu dodawane są automatycznie.

CAPTCHA
Pytanie sprawdza czy jesteś człowiekiem, aby zapobiec spamowi.
Image CAPTCHA
Przepisz kod z obrazka (wielkość liter ma znaczenie).

Wybrane opinie i komentarze

Używanie serwisu oznacza akceptację regulaminu. Strona korzysta z plików cookies zgodnie z Polityką Plików Cookies. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.
Kontakt | Regulamin | Reklama | DobryLekarz.info & QL Wszelkie prawa zastrzeżone | Drupal powered website.