Witaminy to związki organiczne, potrzebne dla przebiegu szeregu procesów metabolicznych w organizmie człowieka. Biorą także udział w przemianie tłuszczy i węglowodanów w energię i są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania wielu enzymów jednak same w sobie nie są natomiast źródłem energii i materiałem budulcowym.
Na działanie enzymów wpływają na zasadzie przenoszenia elektronów, atomów lub grup chemicznych podczas reakcji biochemicznych polegających na wymianie tych elementów podczas syntezy lub aktywacji enzymów.
Odgrywają także ważną rolę w procesach odnowy uszkodzonych tkanek, tworzeniu hormonów, przeciwciał, krwinek oraz budowie materiału genetycznego.
Na stopień wchłanialności i przyswajalności witamin wpływa forma chemiczna w jakiej witamina występuje w żywności. Wzrost ilości spożywanej witaminy sprawia, że wykorzystanie ich jest mniej efektywne ponieważ zmniejsza ich wchłanialność w organizmie. Sam skład pożywienia także wpływa na wykorzystanie witamin. Duża zawartość błonnika w diecie znacznie obniża biodostępność witaminy A.
Działanie witamin mogą hamować tzw. antywitaminy, które są związkami chemicznymi podobnymi do witamin pod względem składu i budowy. Mogą one wchodzić w połączenia za pośrednictwem których witaminy spełniają swoją rolę w organizmie i blokować możliwość prawidłowego funkcjonowania witamin. Są więc inhibitorami witamin.
Witaminy dzieli się na dwie grupy: rozpuszczalne w wodzie i rozpuszczalne w tłuszczach. Do witamin rozpuszczalnych w wodzie należą: kompleks witamin B, witamina PP, witamina H, witamina C i kwas foliowy. Z kolei rozpuszczalne w tłuszczach są witaminy: A, D, E i K.
Zdecydowana większość witamin nie może być syntetyzowana w organizmie człowieka, dlatego też muszą być dostarczane z pożywieniem.
Leki mogą także zaburzać gospodarkę witamin np. tabletki antykoncepcyjne, środki uspokajające czy przeciwbólowe. Zmieniają one stopień przyswajania i magazynowania witamin.
Witaminy to związki pochodzenia naturalnego, większość można otrzymać z surowców naturalnych i występują w formie kapsułki, tabletki, proszku lub roztworu. Źródłem witamin są także produkty spożywcze. Chociaż wiele witamin można zsyntetyzować w laboratorium, większość izoluje się z powszechnie dostępnych źródeł naturalnych. Witamina A pochodzi zwykle z rybiej wątroby.
Zapotrzebowanie na witaminy jest różne w zależności od płci, wieku, stanu zdrowia, trybu życia, codziennych stresów i ograniczeń dietetycznych. Zmiana pracy, przebyte choroby, urazy fizyczne i emocjonalne wymagają odpowiedniej suplementacji określonych związków.
Natomiast nadmiar witaminy w organizmie nosi nazwę hiperwitaminozy (hiper - nadmiar + witamina – życiodajna amina) i również wiążę się z pojawieniem się zespołów objawów chorobowych. Dotyczy zwłaszcza witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.
Witamina A czyli retinol jest jedną z najwcześniej odkrytych witamin. Jest to grupa związków chemicznych pod wspólną nazwą retinoidów spośród których najistotniejszą funkcję biologiczną pełni retinol. Prowitaminą A jest beta karoten.
Witamina ta wpływa na:
-prawidłowy stan i funkcjonowanie skóry,
-prawidłowy stan i funkcjonowanie włosów i paznokci,
-regulację wzrostu,
-rozwój tkanki nabłonkowej,
-wzrok (szczególnie nocą) poprzez udział w odbieraniu bodźców wzrokowych rejestrowanych przez siatkówkę oka,
-produkcję hormonów,
-prawidłowy rozwój organizmu poprzez regulowanie aktywności tkanki kostnej,
-prawidłowe funkcjonowanie kości i zębów,
-jest silnym przeciwutleniaczem, przez co ma działanie także przeciwnowotworowe.
Właściwości biologiczne czynne ma nie tylko witamina A lecz i karoten czyli roślinna forma witaminy A. Karoten występuje w komórkach roślinnych.
Szczególnie dużo witaminy A i karotenu znajduje się w kukurydzy i marchwi. Poza tym witamina A znajduje się w tranie, żółtku jaja, mleku i maśle.
Źródła:
-wątroba wołowa,
-wątroba wieprzowa,
-ryby morskie,
-węgorz,
-żółtko jaj,
-masło,
-oleje roślinne,
-szpinak,
-morele,
-sałata,
-jarmuż,
-dynia,
-groszek zielony,
-boćwina,
-szczaw,
-marchew,
-pomidor.
Podawanie dużych dawek tej witaminy przez dłuższy okres czasu może spowodować jej hiperwitaminozę.
Objawy:
-drażliwość,
-wymioty,
-brak apetytu,
-nudności,
-zmiany zabarwienia skóry,
-powiększenie wątroby i śledziony,
-wypadanie włosów,
-świąd skory,
-suchość skóry.
Aby zapobiec przedawkowania witaminy A należy sprawdzić normy dziennego zapotrzebowania tej witaminy opracowane przez Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie.
Zalecana dawka witaminy A to 300-600 μg na dzień u dzieci, około 600-900 μg u dorosłych. W ciąży oraz w okresie karmienia zapotrzebowanie na witaminę A wzrasta.
Jest świetna w kreowaniu | 22 Gru, 22:31 | |
Mam podobne zdanie | 22 Gru, 22:20 | |
Korzystałam z kilku | 16 Gru, 17:53 | |
Zabiegi, które oferuje w | 15 Gru, 16:13 | |
Nie polecam, Wyszlam juz po | 13 Gru, 11:21 | |
Polecam , doskonałe | 10 Gru, 21:34 | |
Tak..... zgadza się, | 27 Lis, 23:06 | |
Dzień dobry, chciałam | 27 Lis, 21:08 | |
Panie Doktorze,kłania się | 20 Lis, 14:48 | |
Dn. 18 listopada 2024 r. | 20 Lis, 11:46 |
Napisz opinię