Węch jest fascynującym zmysłem. Chociaż nasze przewody nosowe nieustanie wykrywają cząsteczki aromatyczne rozprzestrzeniające się w powietrzu, większość z nas na ogół nie zastanawia się, jak działa zapach. Zapachy posiadają zaskakującą zdolność wywoływania silnych emocji. Staramy się wyjaśnić, dlaczego tak jest.
Wszyscy jesteśmy świadomi, że możemy wykryć zapachy poprzez otwory w naszym nosie. Wiemy również, że aromaty są zdolne do wywoływania silnych wspomnień i odwrotnie, głębokiej odrazy.
Traktujemy te uczucia za rzecz oczywistą, jednak dlaczego węch na pierwszy plan naszej świadomości przynosi intensywne wspomnienia i emocje?
Wykrycie zapachu - na przykład ananasa - przywodzi na myśl ananas, oczywiście.
Dla niektórych z nas, ten sam zapach może również przypominać o smaku lekarstwa o smaku ananasa, którego nie cierpieliśmy w dzieciństwie, wywołującego strach i nudności. Już niewielkie stężenie znajomego zapachu w powietrzu może spowodować powrót dawnych emocji.
Jeden zapach może być dołączony do rzeczywistości fizycznej, wspomnień i marzeń, wszystko za jednym zamachem. Dlaczego węch jest tak ściśle związany z emocjami i pamięcią?
U ludzi, zapach (wykrywanie substancji chemicznych w powietrzu) i smak (wykrywanie rozpuszczalnych związków chemicznych) są oddzielnymi zmysłami, choć pokrywają się znacząco.
Węch poprzedza powstanie ssaków o miliony lat i jest powszechnie uważany za najstarszy zmysł kręgowców. Dla wielu gatunków, węch jest nadal ich najbardziej cenionym narzędziem do wykrywania potencjalnych partnerów, drapieżników, obiadu czy kolacji.
Chociaż konkretne mechanizmy kontrolujące węch różnych gatunków wykazują dużą różnorodność, jego podstawowa struktura została zachowana przez 500 milionów lat - imponujący wyczyn, który demonstruje zwycięską konstrukcję.
Każdy, kto poświęcił uwagę psu, będzie wiedział, że nasz zmysł powonienia jest mniej rozwinięty niż u wielu innych ssaków. Jednak nawet posiadając naszą obniżoną ogólną wrażliwość na zapachy, możemy rzeczywiście wykrywać miliony substancji zapachowych w powietrzu w bardzo małych ilościach.
Wiele zwierząt posiada nozdrza bardziej wrażliwe niż my, ale jeśli jest to konieczne, ludzie potrafią wyśledzić źródło zapachu dość dokładnie. Na przykład, w badaniach przeprowadzonych w 2007 roku poproszono ludzi o podążanie za zapachem czekolady przez 10 metrów. Około dwie trzecie uczestników z powodzeniem dotarła do źródła zapachu.
Pierwszą fazą powonienia jest wykrywanie. Jama nosowa jest pokryta nabłonkiem węchowym, który u człowieka, zawiera szacunkowo 20 milionów neuronów receptorów węchowych. Komórki te wytwarzają białka receptorowe, które czyhają na pojawienie się w otoczeniu aromatu. Ludzie mają około 450 różnych rodzajów receptorów węchowych.
Jak tylko zapach pojawia się w jamie nosowej, wiąże się z receptorem o odpowiednim kształcie. Wiązanie to powoduje impuls nerwowy, który jest przenoszony do części obwodowej (opuszki węchowe), regionie, w którym zbiegają się neurony zapachowe. Opuszki węchowe to dwie plamy o wielkości grochu, które zlokalizowane są tuż pod płatem czołowym. Na tym etapie, główna różnica między węchem i innymi zmysłami staje się wyraźniejsza.
W bardzo realny sposób, węch można uznać za sondę środowiskową. Układ nerwowy ma bezpośredni kontakt z powietrzem. Jest to jedyna struktura biologiczna, w której mózg wysyła neurony bezpośrednio na zewnątrz.
Kolejną cechą, która pomaga węchowi wyróżniać się z tłumu sensorycznego jest region, w którym jest on przetwarzany. Sygnały aromatyczne odebrane z otoczenia są wysyłane bezpośrednio do układu limbicznego mózgu, układu struktur korowych i podkorowych mózgu, biorącego udział w regulacji zachowań emocjonalnych oraz niektórych stanów emocjonalnych takich jak strach, zadowolenie, przyjemność, euforia, uniesienie, mający istotne znaczenie dla procesu zapamiętywania i uczenia się, a także motywacji.
Układ limbiczny obejmuje ciało migdałowate, hipokamp i kora oczodołową, a większość naszego życia emocjonalnego są rozgrywane właśnie w jego murach. Działa poprzez wpływ na układ hormonalny (wydzielanie hormonów) i autonomiczny układ nerwowy - system odpowiedzialny za automatyczne czynności fizjologiczne, takie jak bicie serca, trawienie, oddawanie moczu i podniecenie seksualne,
Bezpośrednie połączenie zmysłu węchu z tymi ośrodkami w mózgu jest odpowiedzią na to, dlaczego zapach, pamięć i emocje wydają się tak starannie splecione.
Ponieważ system limbiczny jest również ważny w tworzeniu wspomnień, to nic dziwnego, że zapach wydaje się szybko "zakotwiczać" w naszych mózgach, lepiej niż inne zmysły.
Źródło: MNT
Ewa, Śro, 2016-11-16 21:44| Ego Pana Pniewskiego nie | 12 Lis, 11:57 | |
| Bardzo polecam - miła | 8 Lis, 17:44 | |
| Bardzo polecam! Pani Alicja | 8 Lis, 10:01 | |
| Witam Pani Sylwio To co Pani | 6 Lis, 17:27 | |
| Poszła Pani do Lekarza z | 6 Lis, 13:41 | |
| W klinice panuje przyjazna i | 31 Paź, 11:06 | |
| Polecam dr Lenartowicz | 30 Paź, 11:36 | |
| Skorzystałam z kilku | 30 Paź, 09:26 | |
| Dr Lenartowicz to prawdziwa | 28 Paź, 10:39 | |
| Wizyta po pobycie w szpitalu | 25 Paź, 21:12 |
Napisz opinię