Kobalt jest stosunkowo mało rozpowszechniony w przyrodzie. W skorupie ziemskiej występuje w postaci dwóch minerałów:
-smaltynu
-kobaltynu
oba występują zwykle przy złożach siarki
Właściwościami chemicznymi jest zbliżony do żelaza i niklu. Na skalę przemysłową otrzymuje się go głównie z rud miedziowo-kobaltowych. Dużym źródłem kobaltu do środowiska jest spalanie węgla oraz ropy naftowej i jej produktów. Stopy kobaltu i chromu używane są do wyrobu szybkotonących stali narzędziowych a ponadto do pokrywania powierzchni innych metali. Są bardzo twarde i odporne na korozję. Używany jako barwnik do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych.
Kobalt jest pierwiastkiem niezbędnym. Wchodzi w skład cząsteczki witaminy B12 czyli kobalaminy, spełniającej podstawową funkcję w wytwarzaniu krwinek czerwonych oraz w metabolizowaniu kwasów nukleinowych i białek. Jest aktywatorem wielu enzymów. Bierze również aktywny udział w odbudowie otoczki mielinowej nerwów. Tylko przeżuwacze mają zdolność do wytwarzania witaminy B12 ponieważ jest ona wytwarzana przez mikroorganizmy przewodu pokarmowego.
Związki kobaltu wchłaniają się drogą oddechową wywołując głównie zatrucia przewlekłe. Bardzo słabo wchłaniają się także przez drogę pokarmową oraz przez skórę. Częściowo ulegają kumulacji. Najwięcej kobaltu zawierają:
-wątroba
-trzustka
-śledziona
-nerki
-kości
Wydalany jest głównie z moczem.
Największe ilości kobaltu znajdują się w wątróbce, cynaderkach, burakach, mleku, ostrygach i mięczakach. Duża ilość kobaltu nieorganicznego może występować w niektórych rodzajach piwa, do których dodaje się kobalt, w celu ograniczenia ich nadmiernego pienienia się.
Dzienne zapotrzebowanie na kobalt jest niewielkie i wynosi około 2 miligramów rocznie.
Wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia wynosi obecnie dla kobaltu 0,05 mg/m3.
Kobalt praktycznie nie powoduje zatruć ostrych, doprowadza do skażenia środowiska. Prowadzić może jednak do zatruć przewlekłych.
Działa drażniąco i alergicznie na błony śluzowe układu oddechowego i skórę. Działa także drażniąco na szpik, powodując jego przerost w następstwie dochodzi do znacznego wzrostu liczby krwinek czerwonych czyli czerwienicy – policythemi. Doprowadza również do przerostu gruczołu tarczowego, co powoduje ograniczenie przyswajalności jodu oraz zwiększenia nawet ośmio, dziewięciokrotnie zawartości żelaza w śledzionie, co może prowadzić do hemosyderozy i krwotoku płucnego. Działa także nefrotoksycznie i hepatotoksycznie, kardiotoksycznie prowadząc do kardiomiopatii. Został zaliczony do czynników prawdopodobnie rakotwórczych, ponieważ do tej pory nie wykazano jego działania rakotwórczego. Dodatkowo, przy przewlekłym narażeniu działa mutagennie, teratogennie, embriotoksycznie, ponieważ łatwo przenika przez łożysko.
Objawy zatrucia:
-brak apetytu
-biegunki
-łzawienie
-ślinotok
-duszność
-spadek temperatury ciała
-spadek ciśnienia krwionośne
-niepokój
-skurcze
-porażenie układu oddechowego
-drgawki
-zwiększone wydalanie moczu
-białkomocz
-krwiomocz
-zmiany skórne
-uszkodzenie nerek
-uszkodzenie wątroby
-uszkodzenie mięśnia sercowego
-żółtaczka
-przerost gruczołu tarczowego
Leczenie:
-aminokwasy siarkowe – cysteina, metionina, silnie zmniejszają toksyczność kobaltu wywierając działanie detotoksykacyjne
-tiosiarczan sodowy, siarka – wskutek tworzenia trudno rozpuszczalnego siarczku kobaltowego
-związki chelatujące
Tak..... zgadza się, | 27 Lis, 23:06 | |
Dzień dobry, chciałam | 27 Lis, 21:08 | |
Panie Doktorze,kłania się | 20 Lis, 14:48 | |
Dn. 18 listopada 2024 r. | 20 Lis, 11:46 | |
Ego Pana Pniewskiego nie | 12 Lis, 11:57 | |
Bardzo polecam - miła | 8 Lis, 17:44 | |
Bardzo polecam! Pani Alicja | 8 Lis, 10:01 | |
Witam Pani Sylwio To co Pani | 6 Lis, 17:27 | |
Poszła Pani do Lekarza z | 6 Lis, 13:41 | |
W klinice panuje przyjazna i | 31 Paź, 11:06 |
Napisz opinię