Dżuma, nazywana też chorobą morową lub czarną śmiercią jest ostrą bakteryjna chorobą zakaźną . Dotyczy głównie gryzoni, w mniejszym stopni małych ssaków a także człowieka. Chorobę wywołuje infekcja gram ujemnych tlenowych pałeczek z rodziny Enterobacteriacea, która nazywana jest Yersinia pestis. Dżuma jest enzootią, występuje na określonym obszarze w stałym nasileniu. Naturalny rezerwuar to gryzonie.
Yersinia pestis jest nieruchomą pałeczką, która nie wytwarza przetrwalników. Rośnie na podłożu MacConkeya, agarza z krwią w temperaturze 28 stopni celcjusza około 2 dni.
Dżuma występuje w trzech postaciach:
- dymienicznej
- posocznicowej, czyli septycznej
- płucnej (która może być pierwotna lub wtórna)
Postać dymieniczna występuje najczęściej, dla człowieka duże zagrożenie stanowi pchła szczurza - xenopsylla cheopis, ponieważ przenosi tą postać dżumy. Częstym nosicielem bakterii są koty. Do zakażenia dochodzi przez pokąsanie przez pchły, które uprzednio zostały zainfekowane przez pasożytowanie na chorych żywicielach. Bakterie, gdy dostaną się do organizmu wnikają do krwi i chłonki i drogą naczyń krwionośnych lub chłonnych wędrują do węzłów chłonnych, gdzie powodują martwicę tkanki. Po kilku dniach (około 5) dochodzi do znacznego powiększenia tych węzłów, które mogą wzrastać do rozmiarów nawet 10 cm, są one także bardzo tkliwe. Takie powiększenie węzłów nazywane dymienicą i dotyczy najczęściej węzłów pachwinowych. W XIV wieku tak przenoszona choroba wywołała tragiczną w skutkach pandemię i spustoszyła Europę. Notowano także przypadki zarażenia się dżumą z pokarmem lub wodą jednak nie dotyczy to człowieka.
Pchły są bezwzględnymi pasożytami, potrafią nawet rok pozostać w bezruchu, czekając na zbliżającego się żywiciela i dopiero w momencie gdy ten znajdzie się obok nich wyrwać się z odrętwienia i wskoczyć na swoją ofiarę.
Pchły lubią niską temperaturę i wysoki stopień nasycenia powietrza wilgocią. Są także światłofobne (głównie larwy), więc żerują najczęściej w miejscach nie wystawianych na słońce np. pchła piaskowa lubi żyć pod paznokciami stóp lub rąk a larwy można często znaleźć we włóknach dywanu lub wnętrzu sofy.
Nie są one wybredne w wyborze żywiciela w przeciwieństwie do wszy a więc jeśli posiadamy w domu jakiegoś czworonoga powinniśmy zadbać o to aby nie złapał pcheł np. poprzez zakładanie mu obroży przeciw pchłom a jeśli już zauważymy u niego pchły powinniśmy go jak najszybciej odrobaczyć od pasożytów zewnętrznych.
Zwalczanie pcheł:
Aby zapobiec inwazji należy często odkurzać oraz zadbać o to, aby zwierzęta nie przyniosły pcheł do domu. Jeśli dojdzie już do inwazji powinno się usunąć lub wyprać w wodzie z octem dywany, narzuty i inne tkaniny, które znajdowały się w pomieszczeniach zainfekowanych przez pchły. Można też stosować uniwersalne preparaty owadobójcze w aerozolu przeciwko owadom biegającym, jednak te działają głównie na osobniki dorosłe. Do środków o dużej skuteczności należą proszki owadobójcze, krople typu SPOT ON, które wcierane w punkty na ciele zwierząt domowych porażają system nerwowy pcheł a także aerozole lub atomizery owadobójcze.
Objawy postaci dymienicznej pojawiają się nagle, zwykle po 2-6 dniach od ukąszenia. Objawy te są nieswoiste, a więc nie są charakterystyczne dla tej choroby. Najczęściej występuje:
- ból głowy,
- gorączka,
- dreszcze,
- osłabienie,
- wymioty.
Postać septyczna następuje w wyniku powikłań dżumy dymienicznej. W takim przypadku dochodzi do sepsy, z pominięciem powiększenia węzłów chłonnych czyli dymienicy. Bakterie wraz z
krążeniem przedostają się do narządów wewnętrznych. Może także wystąpić zespół wykrzepiania wewnątrznaczyniowego.
Objawy:
- martwica dystalnych drobnych naczyń krwionośnych – tzw. czarna śmierć
Płucna postać jest zazwyczaj wtórną komplikacją pozostałych postaci (postać płucna wtórna). Pierwotna występuje rzadko, w wyniku wniknięcia zarazka drogą kropelkową (dotyczy to niewielkich, źle wentylowanych pomieszczeń). W tej postaci śmiertelność wynosi 100%. Objawy występują po około 2-4 dniach.
Objawy:
- gorączka,
- kaszel,
- bóle brzucha,
- wymioty,
- biegunka
- objawy podobne do zapalenia płuc
Dżuma podobnie jak żółta febra i cholera objęta jest międzynarodową kwarantanną.
Leczenie zarażenia Yersinia pestis:
- antybiotyki( doksycyklina ciprofloksacyna chloramfenikol, tetracykliny),
- szczepionka,
- izolacja chorych na postać płucną,
- filtrowanie powietrza w pomieszczeniach,
- ochrona personelu
Dzien dobry. Czy mogę | 8 Paź, 14:37 | |
Dzien dobry. Czy mogę | 8 Paź, 14:37 | |
Jestem pacjentką Pani | 30 Wrz, 17:52 | |
Najlepszy laryngolog jakiego | 23 Wrz, 11:50 | |
Najlepszy laryngolog jakiego | 23 Wrz, 11:48 | |
Najlepszy laryngolog jakiego | 23 Wrz, 11:48 | |
Czy ta sama lekarka | 18 Wrz, 12:53 | |
Zdecydowanie odradzam. | 10 Wrz, 07:22 | |
Miałam okazję skorzystać | 1 Wrz, 16:23 | |
Profesjonalistką w swoim | 27 Sie, 12:12 |
Napisz opinię